ริดสีดวงจมูก คืออะไร

ริดสีดวงจมูกคืออะไร

ริดสีดวงจมูก คือ ก้อนเนื้ออ่อน ๆ ที่ขึ้นมาจากเยื่อบุโพรงจมูกหรือไซนัส เกิดจากการอักเสบเรื้อรัง ทำให้เยื่อบุบวมและสร้างก้อนเนื้อนี้ขึ้นมา ก้อนจะมีสีซีดหรือเทา นิ่ม ไม่เจ็บเวลาแตะ ต่างจากเนื้องอกชนิดร้ายที่มักแข็งและมีเลือดออกง่าย

ทำไมถึงเป็นริดสีดวงจมูก สาเหตุแท้จริงยังไม่ทราบแน่ชัด แต่พบว่ามักเกิดจาก การอักเสบเรื้อรัง และเกี่ยวข้องกับหลายปัจจัย เช่น

• ไซนัสอักเสบเรื้อรัง

• โรคหืด (Asthma)

• ภาวะแพ้ยาแอสไพรินหรือยาแก้ปวดกลุ่ม NSAIDs

• โรคภูมิแพ้จมูก

• พันธุกรรมหรือโรคบางชนิด เช่น Cystic fibrosis

อาการที่มักพบ

• คัดจมูกเรื้อรัง หายใจไม่สะดวก

• น้ำมูกไหลหลังโพรงจมูก (รู้สึกมีน้ำไหลลงคอ)

• การรับกลิ่นลดลงหรือไม่ได้กลิ่นเลย

• บางรายอาจมีปวดตื้อที่หน้า หรือปวดศีรษะ

• ในรายที่ก้อนใหญ่ อาจพูดเสียงขึ้นจมูกหรือเสียงเปลี่ยน

การตรวจวินิจฉัย

แพทย์มักใช้ กล้องส่องจมูก ดูภายในโพรงจมูก จะเห็นก้อนสีซีดหรือเทาอ่อน นิ่ม ไม่เจ็บ และอาจตรวจภาพ CT สแกน เพื่อดูว่ามีการอุดตันหรือการอักเสบของไซนัสมากน้อยแค่ไหน

การรักษา การรักษาริดสีดวงจมูกมี 2 แนวทางหลัก คือ

1. การรักษาด้วยยา

• สเปรย์พ่นจมูกสเตียรอยด์ เพื่อลดการอักเสบและอาจทำให้ก้อนเล็กลง

• น้ำเกลือล้างจมูก ช่วยล้างสารก่อการอักเสบและน้ำมูกที่ไม่เหนียวมาก

• ยาสเตียรอยด์ชนิดกิน ใช้ช่วงสั้น ๆ ในรายที่อาการมาก

• ยากลุ่มใหม่ (Biologics) ใช้ในผู้ป่วยที่เป็นมากและไม่ดีขึ้นแม้รักษาด้วยวิธีมาตรฐาน
  
  

2. การรักษาด้วยการผ่าตัด

• การผ่าตัดส่องกล้องโพรงจมูก (ESS) แพทย์จะเอาริดสีดวงออกและเปิดทางระบายไซนัส เพื่อช่วยให้ยาที่พ่นหรือหยอดเข้าไปทำงานได้ดีขึ้น

การป้องกันและลดโอกาสกลับเป็นซ้ำ

• ใช้สเปรย์พ่นจมูกตามที่แพทย์สั่งอย่างต่อเนื่อง

• ล้างจมูกด้วยน้ำเกลือเป็นประจำ อาจจะต้องผสมยาในน้ำเกลือเพื่อให้การอักเสบลดลง และป้องกันการงอกใหม่

• ควบคุมโรคประจำตัว เช่น หืด หรือภูมิแพ้

• หลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้น เช่น ฝุ่น ควันบุหรี่
  
  

สิ่งที่คนไข้ควรรู้

• ริดสีดวงจมูกเป็นโรคที่ กลับมาเป็นซ้ำได้ แม้ผ่าตัดแล้ว

• การรักษาต่อเนื่องหลังผ่าตัดสำคัญมาก เพื่อยืดระยะเวลาที่ไม่เป็นซ้ำ

• อาการสูญเสียการรับกลิ่นอาจฟื้นตัวได้บางส่วนเมื่อการอักเสบลดลง

วิรัช จิตสุทธิภากร